Overleggen met de POH GGZ met een oplossingsgerichte, brede en positieve blik

Wil je weten hoe je zo’n consultatieregeling beleidsmatig in kunt richten? Scroll dan (ook) even naar het einde van het artikel. Daar lees je meer over het 'Beleidsmatige kader' en de resultaten die Centiv ermee boekt.

Consultatie geeft afwisseling, werkplezier en voldoening

Divina doet de consultaties nu al twee jaar, naast haar gebruikelijke werkzaamheden als behandelaar. Het versterken van de samenwerking, vertrouwen en collegialiteit onderling met de POH GGZ vindt zij misschien wel het leukste van deze taak. "Het is namelijk fijner om laagdrempelig te overleggen als je elkaar bij naam, gezicht en werkwijze kent. De afwisseling tussen het behandelen van cliënten in de kortdurende generalistische ggz en het geven van consultaties op de huisartspraktijk leidt tot meer afwisseling en werkplezier. Het is belonend om te zien dat goed overleg kan leiden tot positief herstel van een cliënt."

Met een oplossingsgerichte, brede en positieve blik overleggen

Divina kijkt tijdens het overleg samen met de POH-GGZ op een oplossingsgerichte, brede en een positieve blik naar de cliënt. Wat kan er wél? De POH-GGZ stelt haar tijdens de consultatie vaak inhoudelijke vragen over behandelvormen of diagnostiek. Een aantal voorbeelden hiervan:

• Kan deze cliënt met een posttraumatische-stressstoornis het beste in de kortdurende generalistische ggz of de specialistische GGZ behandeld worden?
• Deze cliënt laat een breed en vaag klachtenbeeld zien en ik kan moeilijk helder krijgen wat er nu precies aan de hand is. Kun je diagnostisch meekijken?
• Er is bij deze cliënt sprake van co-morbiditeit (meerdere diagnoses). Met welke behandeling op welke diagnose kunnen we het beste starten?
• Ik heb een vermoeden van een ontwikkelingsstoornis (autisme of ADHD) bij deze cliënt. Zou je eens screenend mee willen kijken of er voldoende kenmerken zijn voor verder diagnostisch onderzoek in de SGGZ?
• De cliënt heeft meerdere klachtengerichte behandelingen doorlopen in de GGZ met beperkt positief resultaat. Wat kunnen we deze cliënt nog bieden? Of weet jij welke instelling (in de regio) passende zorg kan bieden aan deze cliënt?

Standaardvragen over zorg, complicerende factoren en mogelijke persoonlijkheidsproblematiek

Een aantal vragen stelt Divina in haar consultatie-overleggen eigenlijk standaard aan de POH-GGZ. Zoals: hoe lang heeft de cliënt al last van deze problematiek? Wat heeft de POH-GGZ al ingezet en wat was hier het effect van? En welke zorg is er al geweest in de reguliere GGZ (kortdurend generalistisch of specialistische GGZ?) met welk effect? 

Divina: "Omdat het vaak om een moeilijke casus gaat is het vooral belangrijk om goed uit te vragen waarom de eerder ingezette zorg niet geholpen heeft. Waar gaat het steeds mis? Ook in het gesprek met de cliënt vraag ik waarom het volgens hem/haar onvoldoende geholpen heeft. Waar liep deze cliënt tegenaan? Wat lukte wel en wat lukte niet?" Ook gaat Divina altijd na of er sprake is van medicatie, alcohol en/of drugsgebruik. Dit kan een complicerende factor zijn in behandeling en mogelijke adviezen voor doorverwijzing.

Divina licht toe dat ze ook altijd alert is op persoonlijkheidsproblematiek: "In het gesprek met een cliënt, die ik dan samen met de POH-GGZ zie, vraag ik soms door naar onderliggende patronen. Vaak is de behandeling bij de POH-GGZ klachtgericht en ligt de focus op de huidige problemen. Maar bij terugkerende AS-I klachten is de kans groot dat er ook sprake is van een onderliggende patroon, al dan niet horende bij persoonlijkheidsproblematiek. Dan vraag ik uitgebreider door naar de jeugd, of er voldaan is aan de basisbehoeften in het stamgezin, hoe de band was met ouders en wat het effect hiervan is geweest in de ontwikkeling. Belangrijk is om te noemen dat dit geen geheel persoonlijkheidsonderzoek is, maar de signalen van persoonlijkheidsproblematiek wel zo helder kunnen worden. Ik kan dan hiermee rekening houden in het vervolgadvies voor behandeling."

Voorbeeldcasus

Casus ingebracht door een POH-GGZ

Een 55-jarige vrouw die zij sinds 6 maanden in de praktijk ziet, al sinds haar puberteit bekend is met milde angst- en stemmingsklachten en arbeidsongeschikt geraakt is door een auto-ongeval 10 jaar eerder. Sindsdien lijken de klachten toegenomen. Zij heeft na het ongeval een kort fysiek revalidatietraject doorlopen, maar geen behandeling gevolgd in de GGZ. Sinds een jaar slinkt zij een antidepressivum voorgeschreven door de huisarts, met onvoldoende effect. Dit was de reden om cliënt door te verwijzen naar de POH-GGZ. De POH-GGZ heeft haar klachten in kaart gebracht en is gestart met een e-health module gericht op haar stemmingsklachten. Dit gaf cliënt inzicht in haar klachten, maar leidde niet tot verbetering of herstel. Ze kwam moeilijk in actie en de behandeling stagneerde. De POH-GGZ raakte ontmoedigd en vroeg een telefonische consultatie aan bij Divina. 

Verloop van de consultatie

Divina: "Omdat ik een beter beeld wilde krijgen van deze cliënt hebben we haar ingepland voor mijn maandelijkse bezoek aan de huisartspraktijk. In dit driegesprek hebben we het vastlopen van de behandeling openlijk met elkaar besproken en cliënt haar klachten verder geëxploreerd. Het viel mij op dat cliënt door haar klachten nauwelijks meer ruimte kon geven aan de waardevolle zaken in haar leven. Deze waren er wel, maar vermeed ze of belde zij op het laatste moment af. Een gegeven was dat de chronische pijn en haar beperkingen nooit meer weg zouden gaan. Het was belangrijk voor haar om hiermee om te leren gaan." 

"Samen met de cliënt en de POH-GGZ hebben we ACT (Acceptance and Commitment Therapy) als behandelmogelijkheid besproken. Deze vorm van behandeling helpt onder andere om te accepteren wat er is en ondanks de beperkingen te doen wat echt belangrijk is in het leven. Daarnaast bleek cliënt een meer praktische aanpak nodig te hebben met voorkeur in groepsverband, zodat ze het voordeel van logenotencontact kon ervaren. Samen hebben we gekeken bij welke praktijk ze kon starten in de regio."

Resultaat

Het samen onderzoeken en puzzelen met de POH-GGZ waar de behandeling vastliep, heeft deze cliënt geholpen om een vervolgstap te zetten in haar herstel. Daarnaast was dit voor de POH-GGZ een uitbreiding van kennis en ervaring.

Beleidsmatig kader

In 2016 startte Centiv met het opzetten van consultatie en structureel casuïstiekoverleg. Hierbij hebben zij gebruik gemaakt van een consultatieregeling-ggz. Deze werd in 2014 geïntroduceerd door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). GZ-psychologen van Centiv hebben verspreid over de regio’s Limburg, Brabant en Gelderland met ongeveer vijftien huisartsenpraktijken structureel overleg met hun POH-GGZ. Er zijn meerdere huisartspraktijken waarmee een behandelaar maandelijks (beeld)belt, of waarmee deze op locatie afspreekt. 

Consultatie is een middel met als belangrijkste doel om de specialistische kennis en vaardigheden vanuit de kortdurende generalistische ggz over te dragen naar professionals in de huisartspraktijk. Dan kan een cliënt sneller en doelmatiger geholpen worden. Dit leidde bij Centiv tot 31% minder foutieve verwijzingen en 63,7% meer verwijzingen naar kortdurende generalistische ggz (voorheen GBGGZ) in plaats van de gespecialiseerde GGZ, tegenover huisartspraktijken zonder casuïstiekoverleg (onderzoek uitgevoerd onder VGZ cliënten). Hierdoor was er uiteindelijk minder dubbel werk en een betere op- en afschaling van zorg.

Wil je zelf ook structurele consultatie opzetten?

• Belangrijk is om een ondersteunend computersysteem te hebben waarin consultaties aangevraagd, beantwoord en gefactureerd kunnen worden.
• Met de consultatiegelden kan een dergelijke infrastructuur bekostigd worden. Wil je meer weten over de consultatiegelden? Neem contact op met Centiv.
• Het helpt bij de implementatie om structureel momenten in te plannen met de desbetreffende huisartspraktijk, om zo de losse consultaties te bundelen. Dit voorkomt een versnipperde werkdruk in de al veelal overvolle agenda’s die we hebben.