Eefje Dilven stelt de cliënt centraal: “Samen Beslissen maakt mijn werk leuker”

Binnen Apanta-GGZ is enkele jaren geleden de werkgroep Samen Beslissen ontstaan. Eefje: “Samen beslissen past erg bij de persoonsgerichte visie van Apanta. Je stelt daarmee de cliënt écht centraal. Zo’n vier jaar geleden ben ik op de rijdende trein ingestapt binnen Apanta. Maar ook daarvoor heb ik mij altijd beziggehouden met het vormgeven van Samen Beslissen in mijn werk.”

Samen Beslissen tijdens hele behandeltraject

Samen Beslissen speelt zich af tijdens de gehele behandeling: je bespreekt vooraf expliciet dat er keuzes zijn, bepaalt samen de zorgbehoefte en het behandeldoel en bekijkt de opties. Ook zorg je voor een gezamenlijke evaluatie van de behandeling en stel je deze waar nodig bij (bron). 

Eefje: “Samen Beslissen kom je overal in het traject tegen. Zelfs op microniveau, waarbij ik bijvoorbeeld veelal met de cliënt samen bespreek wat de inhoud is van het gespreksverslag.”

Meer commitment en therapiegetrouwheid

Eefje ervaart Samen Beslissen als een absolute meerwaarde in haar werk. “Ik durf zelfs te stellen dat het mijn werk leuker maakt! Doordat je de cliënt centraal stelt en er gezamenlijke besluitvorming plaatsvindt, ontstaat er meer commitment en therapiegetrouwheid van de cliënt. En dit komt weer ten goede aan het gehele behandeltraject en de uitkomsten daarvan. Ook vind ik dat het contact door Samen Beslissen meer gelijkwaardig is.”

Vertragen is soms nodig

Tegelijkertijd kan Samen Beslissen ook voor vertraging zorgen. “Soms is er meer tijd nodig om samen met de cliënt de voors- en tegens van bijvoorbeeld een bepaalde behandelmethodiek door te nemen. Of voordat de doelen helder zijn. De cliënt is de expert van zichzelf, maar jij als behandelaar bent de behandelinhoudelijke expert. Soms sluiten bepaalde voorkeuren niet op elkaar aan. Het mooie is dat je in gezamenlijkheid in gesprek gaat. Het kan hierdoor lijken alsof je in de beginfase van een behandeltraject meer tijd kwijt bent aan verheldering. Uiteindelijk is de overtuiging dat Samen Beslissen het behandeltraject ten goede komt. Het gaat over commitment, gelijkwaardigheid en meer regie voor de cliënt."

Tips voor in de behandelkamer

Om tot dat gelijkwaardige contact en commitment te komen, vraagt Samen Beslissen voor jou als behandelaar een zekere attitude:

• Het is belangrijk om transparant te zijn. Niet alleen in het aanbod van de organisatie, of behandelmethodiek maar ook bepaalde voorkeuren of richtlijnen. Uiteraard wil je zoveel mogelijk samen beslissen, maar soms is het ook nodig om kaders te stellen. Uiteindelijk gaat het om de juiste, passende zorg vinden.
• Daarnaast vraagt het ook om nieuwsgierigheid. Sommige cliënten komen al met een bepaald idee voor de behandeling. Dit sluit soms niet aan bij hoe jij er als zorgprofessional over denkt. Met een nieuwgierige, onderzoekende houding kan je veel te weten komen over de redenen die de client heeft voor bepaalde ideeën.
• Vervolgens vraagt het ook een bepaalde kwetsbaarheid. Het kan zo zijn dat je erop uitkomt dat de match er niet is. En of dit nou komt doordat aan bepaalde wensen van de cliënt niet kan worden voldaan of dat de vorm van de behandeling niet aansluit, het gaat erom dat je dit bespreekbaar maakt.

Project Samen Beslissen: nu en in de toekomst

Bij Apanta krijgen medewerkers een training in Samen Beslissen. Alle medewerkers hebben deze e-module doorlopen, en ook nieuwe medewerkers krijgen deze standaard aangeboden. Zo heeft iedereen dezelfde basis.

“Als projectgroep houden we het thema Samen Beslissen levendig in de organisatie. Dit doen wij bijvoorbeeld door geregeld iets hierover in de nieuwsbrieven terug te laten komen of filmpjes te plaatsen waar Samen Beslissen aan de hand van casuïstiek getoond wordt. Ook houden we bijeenkomsten met partners in de keten voor uitwisseling en evaluatie,” vertelt Eefje. “De gewenste toekomst is voor mij dat Samen Beslissen structureel wordt toegepast door zowel behandelaren als cliënten. Dat het écht een onderdeel is in de behandelkamer. Dat het behandelproces wordt vormgegeven door middel van Samen beslissen.”