Van SGGZ naar GBGGZ zonder verlies van kwaliteit

Wouter Hoge (Centiv): “Toen het systeem met Basis en Specialistische GGZ nog nieuw was voor verwijzers, kwamen de meeste cliënten bij de specialistische zorg binnen Vincent van Gogh terecht. We maakten onderling goede afspraken zodat er bij een verwijzing naar Vincent van Gogh altijd eerst wordt gekeken of de aangemelde cliënt in de Basis GGZ kan worden behandeld. Hierdoor ging er in het begin al een grote stroom van de SGGZ naar de GBGGZ. Nu gaat het veel beter met de verwijzingen en gebruiken we andere methoden om de volgende stap te zetten. Een van deze methoden is het creëren van behandelaanbod in de GBGGZ die het mogelijk maakt ook SGGZ cliënten in de BasisGGZ te helpen.”

Boostersessies – opfriscursus schematherapie

“Een voorbeeld zijn de boostersessies. Cliënten die in het verleden in de SGGZ schematherapie hebben gehad voor persoonlijkheidsstoornissen blijven kwetsbaar. Wanneer cliënten een terugval ervaren waarbij dezelfde problematiek naar voren komt, werden ze normaliter weer in de SGGZ opgenomen. Terwijl dan eigenlijk dezelfde therapie wordt toegepast. Een boostersessie is een minder uitgebreide vorm van schematherapie waarin de cliënten worden herinnerd aan de therapie die ze hebben ervaren. Een soort opfriscursus waarin ze niet de hele schematherapie hoeven te herhalen, en het nu binnen de Basis GGZ kan.”

Stabiliteitsfase lijkt goede match met Basis GGZ

“We zijn nu aan het kijken naar de laatste fase binnen de schematherapie, de stabiliteitsfase. Deze kan in onze ogen ook in een aantal gevallen binnen de Basis GGZ worden uitgevoerd. De Basis GGZ is bij uitstek ingericht om mensen te ondersteunen weer op eigen benen te staan en zelf de regie over hun leven te voeren. Daarom is het in theorie een goede match met de stabiliteitsfase, mits er een goede overdracht is en de GBGGZ-behandelaar genoeg kennis heeft van schematherapie.”

Complexe trauma’s

“Complexe trauma’s lijken ook binnen de Basis GGZ behandeld te kunnen worden. De kern bij deze behandeling is dat er continu twee behandelaren elkaar afwisselen waardoor de cliënt niet de relatie opbouwt met een behandelaar en deze nodig heeft om zich veilig te voelen. Hierdoor leert dat hij dat hij het zelf kan en dus eerder op eigen benen kan staan. De eerste resultaten zijn veelbelovend en ook cliënten waarderen deze aanpak (zie bijvoorbeeld deze waardering op Zorgkaart Nederland).”

Van specialistische VERS training naar ‘basisVERS’

Een ander voorbeeld: in de SGGZ wordt VERS training gegeven als groepstherapie bij mensen met emotieregulatieproblemen, bij voorbeeld bij PTSS, ADHD en persoonlijkheidsproblematiek. “Hierin leren ze samen om de rust te bewaren en minder schade aan hun omgeving te doen. Centiv ontwikkelde een kortdurende ‘basisVERS’ die ook goed lijkt te werken; de groepen stromen snel vol.”

Wat werkte er niet?

Natuurlijk zijn er ook methodes die niet werken; niet alles kan van de SGGZ naar de GBGGZ. Enkele voorbeelden:

• Bredere ADHD diagnostiek: “Hier zijn we mee begonnen, maar ook weer mee gestopt omdat bij het niet vaststellen van de diagnose wij alleen prestatie ‘onvolledig’ in rekening konden brengen. Nu doen we het alleen nog maar wanneer het heel goed gescreend is en de ADHD diagnose meer een formaliteit lijkt.”
• Eerder opvolging van verslavingstrajecten SGGZ, door urinecontroles te doen in de Basis GGZ: Dit bleek om zo weinig geschikte cliënten te gaan, dat er geen goede businesscase voor was.”
• Een depotpoli voor meer complexe cliënten uit de FACT en ouderenzorg: “Dit wilden we opzetten, maar vanwege bekostigingsproblemen (er is geen vergoeding voor in de GBGGZ) kwam dit project stil te liggen.”
• Behandelen van cliënten die zelf geen diagnose autisme willen hebben en alleen maar behandeld willen worden: :Het doel was hiermee de wachttijden in de regio in te korten. De zorgverzekeraars zien dit tot nu toe echter niet zitten.”
• Lichttherapie in de Basis GGZ als aanvullende module bij seizoensgebonden depressie: “We hebben de lampen gekocht, maar de behoefte hieraan bleek zodanig klein at we het nog maar heel sporadisch inzetten.”

Eigenaarschap

“Alle ideeën voor het vertalen van behandelmethoden van de S- naar de GBGGZ komen van de behandelaren van Centiv. Ze werken het zelf uit op basis van bestaande protocollen en beginnen gewoon bij de eerste cliënt; als het aanslaat wordt het verder uitgebouwd. Voor sommige vormen van therapie, zoals bij schematherapie, volgen onze behandelaren aanvullende opleidingen en cursussen. Juist door deze betrokkenheid en eigenaarschap is er veel motivatie om het te laten slagen.”